Windows işletim sisteminde komut satırıyla uğraşmak, birçok kullanıcı için ilk başta karmaşık görünse de, aslında oldukça güçlü bir araçtır. CMD komutları, bilgisayarınızı daha hızlı yönetmenizi, sistem sorunlarını çözmenizi ve hatta bazı eğlenceli işlemler yapmanızı sağlar. Gelin, Windows CMD komutlarını yakından tanıyalım!
İçindekiler
- Windows CMD Nedir?
- En Yaygın Windows CMD Komutları
- Dosya ve Klasör Yönetimi Komutları
- Sistem Bilgisi ve Performans İzleme
- Ağ Bağlantısı ve Test Komutları
- Kullanıcı ve Yöneticilik İşlemleri
- Sistem Onarımı ve Hata Giderme Komutları
- Zamanlanmış Görevler ve Otomasyon
- Disk Yönetimi Komutları
- Güvenlik Ayarları ve Komutları
- Eğlenceli CMD Komutları
- CMD Komutlarıyla Bilgisayarınıza Hükmedin
Windows CMD Nedir?
CMD, yani Command Prompt (Komut İstemi), Windows işletim sisteminde yer alan bir komut satırı aracıdır. Grafik arayüz yerine metin tabanlı komutlarla bilgisayarınıza talimatlar verebilmenizi sağlar.
Bu sayede dosya işlemleri, ağ testleri, sistem kontrolü gibi birçok işlemi hızlıca yapabilirsiniz.
CMD penceresini açmak için:
Başlat > Çalıştır > cmd yazıp Enter tuşuna basmanız yeterlidir.
En Yaygın Windows CMD Komutları
İşte günlük kullanımda işinize yarayabilecek bazı temel CMD komutları:
| Komut | Açıklama |
| dir | Bulunduğunuz klasördeki dosya ve klasörleri listeler. |
| cd | Klasörler arasında geçiş yapmanızı sağlar. |
| cls | Komut satırını temizler. |
| exit | Komut istemini kapatır. |
| help | Kullanılabilir tüm komutların kısa açıklamasını listeler. |
Bu komutlar, CMD’yi kullanmaya yeni başlayanlar için harika bir başlangıç noktasıdır.
Dosya ve Klasör Yönetimi Komutları
CMD ile dosya ve klasör yönetimini kolayca yapabilirsiniz.
İşte en kullanışlı dosya yönetim komutları:
- mkdir klasöradı → Yeni bir klasör oluşturur.
- rmdir klasöradı → Klasörü siler.
- copy dosya1.txt dosya2.txt → Dosyayı kopyalar.
- del dosya.txt → Belirtilen dosyayı siler.
- move dosya.txt C:\hedef → Dosyayı başka bir klasöre taşır.
İpucu: Bu komutları toplu halde kullanarak kendi otomasyonlarınızı oluşturabilirsiniz!
Sistem Bilgisi ve Performans İzleme
Bilgisayarınızın sistem özelliklerini görmek mi istiyorsunuz? CMD bunun için de burada!
- systeminfo → Donanım, işletim sistemi ve ağ bilgilerini listeler.
- tasklist → Şu anda çalışan tüm işlemleri gösterir.
- taskkill /IM program.exe /F → Belirli bir işlemi kapatır.
- wmic cpu get name → İşlemcinizin modelini gösterir.
Bu komutlarla bilgisayarınızın performansını izleyebilir, sorunları kolayca tespit edebilirsiniz.
Ağ Bağlantısı ve Test Komutları
İnternet bağlantısı sorunlarını çözmek veya ağınızı test etmek için CMD ağ komutları çok faydalıdır:
- ping www.google.com → İnternet bağlantınızı test eder.
- ipconfig → IP adresi, ağ geçidi ve DNS bilgilerini gösterir.
- tracert www.google.com → Bir web sitesine giden ağ yolunu gösterir.
- netstat → Aktif ağ bağlantılarını listeler.
- nslookup siteadi.com → Bir domain’in IP adresini bulur.
Bu komutlar sayesinde ağ sorunlarını analiz etmek çocuk oyuncağı hale gelir.
Kullanıcı ve Yöneticilik İşlemleri
CMD sadece sistem bilgilerini göstermekle kalmaz, kullanıcı hesaplarını da yönetmenize izin verir:
- net user → Tüm kullanıcı hesaplarını listeler.
- net user kullanıcıadı /add → Yeni kullanıcı oluşturur.
- net user kullanıcıadı /delete → Kullanıcıyı siler.
- net localgroup administrators kullanıcıadı /add → Kullanıcıyı yönetici yapar.
Yönetici haklarıyla çalışırken dikkatli olun — yanlış bir komut sistemi etkileyebilir!
Sistem Onarımı ve Hata Giderme Komutları
Bilgisayarınız yavaşladıysa veya hatalar alıyorsanız, aşağıdaki komutlar kurtarıcınız olabilir:
- sfc /scannow → Sistem dosyalarını tarar ve bozuk olanları onarır.
- chkdsk C: → Disk hatalarını kontrol eder.
- DISM /Online /Cleanup-Image /RestoreHealth → Windows sistem imajını onarır.
- shutdown /r /t 0 → Bilgisayarı hemen yeniden başlatır.
Bu komutlar sayesinde format atmadan sorunları çözebilirsiniz.
Zamanlanmış Görevler ve Otomasyon
CMD, zamanlanmış görevler oluşturarak belirli işlemleri otomatik hale getirebilir.
Örneğin:
- schtasks /create /sc daily /tn “Yedekleme” /tr “C:\yedek.bat”
Bu komut, her gün “yedek.bat” dosyasını çalıştıran bir görev oluşturur.
Ayrıca batch (.bat) dosyalarıyla birden fazla komutu sırayla çalıştırabilir, kendi otomasyon sisteminizi kurabilirsiniz.
Disk Yönetimi Komutları
Diskleri düzenlemek, bölümleri görmek veya alan boşaltmak için:
- diskpart → Gelişmiş disk yönetim aracını açar.
- list disk → Tüm diskleri listeler.
- defrag C: → Disk birleştirme işlemi yapar.
- format D: → Belirli bir diski biçimlendirir.
Uyarı: format komutu tüm verileri siler. Kullanırken dikkatli olun!
Güvenlik Ayarları ve Komutları
CMD, güvenlik yönetimi için de güçlü araçlar sunar:
- net accounts → Parola politikalarını gösterir.
- netstat -a → Aktif bağlantı noktalarını listeler.
- cipher /w:C → Silinen dosyaları tamamen temizler.
- attrib +h dosya.txt → Dosyayı gizler.
- attrib -h dosya.txt → Gizli dosyayı görünür hale getirir.
Bu komutlar sayesinde hem kişisel güvenliğinizi hem de sistem bütünlüğünü koruyabilirsiniz.
Eğlenceli CMD Komutları
CMD sadece ciddi işler için değildir, biraz eğlenmek de mümkün! 🎉
- color a → Komut penceresinin rengini değiştirir.
- title Benim Süper CMD Pencerem → Başlık çubuğuna yazınızı ekler.
- tree → Klasör yapısını ağaç şeklinde gösterir.
- echo Merhaba Dünya! → Ekrana yazı yazdırır.
Biraz eğlenmek isterseniz color komutuyla farklı kombinasyonlar deneyin veya kendi mini “karşılama ekranınızı” oluşturun!
CMD Komutlarıyla Bilgisayarınıza Hükmedin
Windows CMD komutları, sadece sistem yöneticilerinin değil, her kullanıcının öğrenmesi gereken güçlü araçlardır.
Dosyalarınızı yönetebilir, sistem hatalarını düzeltebilir, ağ bağlantılarını test edebilir ve hatta küçük otomasyonlar oluşturabilirsiniz.
Komut satırı dünyasına adım attığınızda, Windows’un ne kadar derin ve güçlü olduğunu keşfedeceksiniz.
Bir sonraki adım? Kendi batch dosyanızı oluşturup komut sihirbazlığına başlamak!
Diğer blog yazılarımıza göz atmak isterseniz tıklayabilirsiniz.
